#PolishAmericanStories Czy wiecie, że istnieje czyli gwara polskiego dialektu śląskiego zwana gwarą teksaską? Jeśli chcielibyście usłyszeć jak brzmi, zapraszamy Was na wyprawę do miasteczka Panna Maria w Teksasie, czyli do najstarszej polskiej osady w USA. Panna Maria została założona w 1854 r. przez emigrantów z Górnego Śląska kierowanych przez księdza Leopolda Moczygembę, pochodzących z Płużnicy Wielkiej koło Strzelec Opolskich. Dialekt zwany „Texan Silesian” przetrwał do dziś, a jego przykłady możecie zobaczyć na grafice.
#PolishAmericanStories Czy wiecie, że gwiazda Hollywood Gwyneth Paltrow ma polskie korzenie? Jej dziadkowie ze strony ojca pochodzili z Polski i tuż po wybuchu II wojny światowej wyemigrowali do USA i osiedlili się w Nowym Jorku. Gdyby nie to, Gwyneth nazywałaby się dziś Paltrowicz. Takie nazwisko nosił bowiem jej dziadek od strony ojca, który pochodził z Krakowa.
#PolishAmericanStories Czy wiecie które polskie nazwiska najczęściej można spotkac w USA? Na pierwszym miejscu jest nazwisko Nowak – nosi je ponad 18 000 Amerykanów. W USA jest też ponad 18 000 Kowalskich, ponad 14 000 Kaminskich i Wisniewskich, ponad 10 000 Zielinskich i Kozlowskich. W TOP 10 znalazły się też takie nazwiska, jak Jankowski, Grabowski, Szymanski i Wozniak. Kto z Was odnalazł swoje nazwisko na tej liście?
#PolishAmericanStories Pulaski Township w stanie Michigan to miejsce wyjątkowe, nie tylko ze względu na swoją nazwę, pochodzącą oczywiście od Kazimierza Pułaskiego. W 2000 roku aż 65,7% ludności tego miasteczka miało polskie korzenie. Tym samym Pulaski Township stało się „najbardziej polskim” miasteczkiem w USA, oczywiście procentowo.
#PolishAmericanStories Korczak Ziółkowski urodził się w Bostonie, jego rodzice byli Polakami. Od najmłodszych lat przejawiał talent rzeźbiarski – w 1939 r. był jednym z twórców monumentalnego dzieła – Głów Prezydentów w ścianie góry Mount Rushmore w Dakocie Południowej. Ziółkowski otrzymał także propozycję stworzenia pomnika Szalonego Konia, honorującego Indian. Ziółkowski tworzył tę rzeźbę aż do 1982 roku – zmarł nagle na zawał serca w miejscu pracy. Został pochowany u stóp pomnika. Po jego śmierci prace kontynuowała wdowa i siedmioro spośród dziesięciorga dzieci. Ruth Ross po śmierci została pochowana wraz z mężem, a ich dzieci i wnuki kontynuują prace i aktywnie działają w Crazy Horse Memorial Foundation.
#PolishAmericanStories Czy wiecie, że Omaha w stanie Nebraska dość mocno związana jest z Polską? Pierwsi polscy imigranci zaczęli przyjeżdzać do Omaha bardzo wcześnie w historii miasta, po roku 1870r. Urodzony w Bochni Ralph Modejski, czyli Rudolf Modrzejewski, był jednym z twórców mostu Union Pacific na rzece Missouri w Omaha, który zbudowano w latach 1885-87r. Największa fala przyjazdu Polaków miała miejsce po roku 1890 – Omaha i stan Nebraska były promowane jako dobre miejsce pracy wśród polskich środowisk w innych stanach USA, głównie w Illinois. Wedle spisu z 2000 roku w Omaha mieszkało ponad 390 000 tysiecy osób, z czego ponad 18 000 miało polskie korzenie.
#PolishAmericanStories Czy wiecie, że w Filadelfii (Philadelphia Museum of Art) znajduje się pomnik Mikołaja Kopernika? Rzeźba została zlecona w 1972 roku z okazji pięćsetnej rocznicy urodzin astronoma, autorem projektu zaś był Dudley Talcott. Dzieło ma symbolizować relację słońca i m.in. Ziemi.
#PolishAmericanStories Czy wiecie, że aktorka Scarlett Johansson ma polskie korzenie? Jej dziadkowie ze strony ojca pochodzili z Polski, a dokładniej z Warszawy. Oboje urodzeni byli w Polsce i wyemigrowali do Stanów Zjednoczonych by osiedlić się w Nowym Jorku. Ich nazwisko „Schlamberg” zostało zmienione na „Sloan”. Scarlett z dumą podkreśla swoje pochodzenie.
#PolishAmericanStories Czy wiecie, ile miast o nazwie Kościuszko (na cześć Tadeusza Kościuszki) jest w USA? Znajdziecie je m.in. w stanie Mississippi, w Teksasie, czy w okolicach St. Louis, Missouri. Hrabstwo Kościsuzko znajdziecie także w Indianie, a na Alasce wyspę o takiej samej nazwie. W poszczególnych stanach można natrafić na wiele miejsc upamiętniających Polskiego bohatera, m.in.: Kosciuszko Park w Chicago w stanie Illinois, ogród oraz most Kościuszki w Nowym Jorku, czy Kościuszko Street na Brooklynie. A czy udało wam się znaleźć „Kościuszkę” podczas waszej wyprawy do USA?
#PolishAmericanStories Czy wiecie, gdzie można znaleźć „Polskie Wzgórze”? Zapraszamy Was do Polish Hill w Pittsburgh w stanie Pennsylvania. Polscy imigranci zaczęli się tam osiedlać już w 1885 roku. W końcu polska grupa mieszkająca w miasteczku była tak liczna, że obszarowi temu nadano nazwę Polish Hill. W mieście wciąż mieszka liczna grupa Amerykanów polskiego pochodzenia, znaleźć tam można także wiele śladów polskości (np. polskie delikatesy, czy markety oferujące pierogi).
#PolishAmericanStories Co roku w sierpniu w mieście Minneapolis odbywa się Twin Cities Polish Festival (Festiwal Polskich Miast Bliźniaczych). Przez trzy dni festiwalu (w tym roku są to dni 11,12 oraz 13 sierpnia) uczestnicy mogą cieszyć się pysznym polskim jedzeniem przy występach polskich grup muzycznych i tanecznych. Czy znacie amerykańskie twin cities polskich miast?
#PolishAmericanStories Czy wiecie, że amerykański aktor, komik i reżyser Steve Carrell, znany z amerykańskiej wersji serialu The Office, ma polskie korzenie? Aktor urodził się w mieście Concord w stanie Massachusetts. Rodzice aktora mieli włoskie, niemieckie i polskie korzenie. Jaki jest Wasz ulubiony film z jego udziałem?
#PolishAmericanStories W stanie Nowy Jork znajduje się “Most Kościuszki” (“Kosciuszko Bridge). Most powstał w 2014 roku na miejsce starego mostu z 1939 roku o tej samej nazwie. Konstrukcja łączy dwie nowojorskie dzielnice: Greenpoint (popularny wśród mieszkańców Nowego Jorku z polskimi korzeniami) z Maspeth w dzielnicy Queens. Nowo wybudowany “Kosciuszko Bridge” ma łącznie około dwa kilometry długości i niemal 31 m szerokości, a koszt konstrukcji wyniósł ok. 555 mln dolarów.
#PolishmericanStories Daniel Libeskind, znany amerykański architekt, artysta, dekorator oraz profesor, ma polskie korzenie! Zaprojektowane przez niego budynki można znaleźć na całym świecie, a do najbardziej znanych można zaliczyć The Grand Canal Theatre w Dublinie, Muzeum Żydowskie w Berlinie, a także The Royal Ontario Museum w Toronto. Daniel Libeskind brał też udział w rekonstrukcji One World Trade Center.
#PolishAmericanStories Czy kiedykolwiek słyszeliście o Pomniku Władysława Jagiełły w USA (“The King Jagiello Monument”)? Rzeźbę można znaleźć w Central Parku w Nowym Jorku. Pomnik powstał aby upamiętnić Bitwę pod Grunwaldem i został odsłonięty w 1939 roku. Co ciekawe, rzeźba została stworzona przez polskiego artystę — Stanisława K. Ostrowskiego.
#PolishAmericanStories Liv Tyler, znana amerykańska aktorka ma polskie korzenie! Aktorka może zawdzięczać polskie pochodzenie babci ze strony ojca.
#PolishAmericanStories Wiecie, że w Chicago w stanie Illinois, można znaleźć The Polish Museum of America, czyli Muzeum Polskie w Ameryce? Muzeum założono w 1935 roku i jest jednym z najstarszych etnicznych muzeów w Stanach Zjednoczonych. Od lat dumnie promuje polską historię oraz artystów.
#PolishAmericanStories Czy wiecie, że bracia Warner, założyciele znanego studia filmowego Warner Bros., mieli polskie korzenie? Sam, Harry i Albert Warner byli polskimi imigrantami, a ich oryginalne nazwisko brzmiało Wonsal/ Wonskolaser. Rodzina “Warnerów” pochodziła z Krasnosielca na Mazowszu. By kupić pierwszy projektor bracia zostawili swój rodzinny majątek (m.in. konia o imieniu Bob, sprzedali także zegarek ojca). Jedną z najbardziej znanych postaci stworzonych przez braci jest Królik Bugs. Podzielcie się z nami swoimi ulubionymi bohaterami!
#PolishAmericanStories Dupont w stanie Pennsylvania to kolejne „polskie” miejsce na mapie USA. Według United States Census z 2000 roku aż 46.6% populacji Dupont ma polskie korzenie.
#PolishAmericanStories Dziś zabieramy Was do miasteczka Warsaw w hrabstwie Duplin w stanie Karolina Północna. Znajdziecie tam ponad 3000 mieszkańców, historyczną dzielnicę i jak mówią władze: „Najstarszą coroczną paradę z okazji Dnia Weterana w USA”. To oczywiście nie jedyna „Warszawa” w USA – znacie inne?
#PolishAmericanStories Paul Wesley urodził się w New Jersey, a jego rodzice pochodzą z Polski. Popularność zdobył dzięki roli Stefana Salvatore w serialu Pamiętniki Wampirów.
#PolishAmericanStories Przodkowie Astronauty NASA – National Aeronautics and Space Administration Pułkownika George’a Zamki pochodzą z Polski! W 1885 roku jego pradziadek August – z zawodu cieśla – wyjechał z Polski i zamieszkał w Milwaukee w stanie Wisconsin. Tam prowadził sklep z meblami. George Zamka dwukrotnie brał udział w misjach NASA do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. W sumie w kosmosie spędził 28 dni 20 godzin 31 minut i 2 sekundy.
#PolishAmericanStories Polish Pierogis, czyli polskie pierogi, mają w USA wielu zwolenników i cieszą się ogromną popularnością. Pojawiły się w USA razem z tysiącami imigrantów z Europy Wschodniej. Dziś Amerykanie jedzą rocznie ponad 31 milionów pierogów, a festiwale pierogowe odbywają się w kilku różnych stanach!
#PolishAmericanStories Patyczki higieniczne (w USA nazywane Q-tips), które obecnie znaleźć można w niemalże każdej łazience, zawdzięczamy Leo Gerstenzangowi. Leo urodził się w 1892 r. w Warszawie, a w 1912 r. wyemigrował do Chicago, a później zamieszkał w Nowym Jorku. To własnie tam, w 1923 roku wynalazł patyczek higieniczny. Kilka lat zajęło mu stworzenie maszyny, która będzie zwijała bawełnę w jednolity sposób na obu, tępych końcówkach patyczka i zabezpieczy je przed zsuwaniem się podczas użycia.
#PolishAmericanStories Kto z Was korzysta z serwisu AirBnB? Jego twórca i dyrektor technologiczny Nate Blecharczyk opowiadał o swoich polskich korzeniach dziennikarzom, gdy wprowadzał firmę do Polski przed Euro 2012. Na pomysł AirBnB wpadli wspólnicy Blecharczyka, ale to on jako programista zrealizował projekt. Z serwisu, w którym znajdziemy ponad 1,5 mln nieruchomości, skorzystało od 2008 do 2015 r. roku ponad 30 mln gości.
#PolishAmericanStories Kto z Was korzysta z serwisu AirBnB? Jego twórca i dyrektor technologiczny Nate Blecharczyk opowiadał o swoich polskich korzeniach dziennikarzom, gdy wprowadzał firmę do Polski przed Euro 2012. Na pomysł AirBnB wpadli wspólnicy Blecharczyka, ale to on jako programista zrealizował projekt. Z serwisu, w którym znajdziemy ponad 1,5 mln nieruchomości, skorzystało od 2008 do 2015 r. roku ponad 30 mln gości.
#PolishAmericanStories Ciekawostka! Prawie 10% mieszkańców Wisconsin ma polskie korzenie! Czyni go to najbardziej „polskim” stanem w USA – Illinois jest dopiero na 4 miejscu (8.13%), a Nowy Jork na 10 (5.24).
#PolishAmericanStories W latach 80 i 90 serial Porucznik Columbo był prawdziwym hitem! Odtwórca tytułowej roli Peter Falk miał polskie korzenie – rodzina jego ojca pochodziła z Polski. Peter był aż dziesięć razy nominowany do nagrody Emmy za rolę porucznika Columbo i czterokrotnie otrzymał tę nagrodę. Za tę samą rolę był również nominowany dziewięć razy do Złotego Globu – otrzymał go raz, w 1973r. Aktor zmarł w swoim domu w Los Angeles w 2011 r.
#PolishAmericanStories Helena Rubinstein była nie tylko absolutną liderką branży kosmetycznej, ale także jej pionierką – zbudowała gigantyczne imperium piękna znane kobietom na całym świecie. Urodziła się w 1872r. na krakowskim Kazimierzu. Stamtąd przeniosła się najpierw do Austrii, później do Australii, aby w końcu w 1915r. dotrzeć do Nowego Jorku. Jako pierwsza stworzyła podział kosmetyków ze względu na rodzaj skóry (tłusta, sucha, mieszana) czy serię kremów z filtrem UV. W 1950r. jej koncern liczył już 154 fabryki i 32 instytuty na całym świecie. Symbol HR obecny jest do dziś w 51 krajach, wciąż będąc symbolem luksusu.
#PolishAmericanStories Greetings from Radom, Illinois! Miejscowość Radom położona jest w hrabstwie Washington w stanie Illinois. Jej nazwa pochodzi od polskiego Radomia, z którego przybyła część osadników. Kolonia radomska jest najstarszą kolonią polską w południowym Illinois i jednocześnie jedną z najstarszych osad farmerskich założonych przez Polaków w Stanach Zjednoczonych – powstała około 1873 roku.
#PolishAmericanStories Aktor Adrien Brody urodził się na nowojorskim Brooklynie. Jego pradziadek ze strony ojca był Polakiem i wyemigrował do USA przed II wojną światową. Jego rola Władysława Szpilmana w biograficznym dramacie wojennym „Pianista” została nagrodzona Oscarem i Cesarem. Adrien był także nominowany do nagrody BAFTA, Bałtyckiej Perły, Złotego Globu i Orła za tę samą rolę.
#PolishAmericanStories Michigan to drugi „najbardziej polski” stan w USA! 9.59% procent jego mieszkańców ma polskie korzenie (pierwsze miejsce zajmuje Wisconsin – 9.65% populacji ma polskich przodków).
#PolishAmericanStories Tom Brady to jeden z najlepszych futbolistów amerykańskich w historii NFL. Gra na pozycji quarterbacka w New England Patriots. Jest pięciokrotnym zwycięzcą Super Bowl i czterokrotnym zdobywcą Super Bowl MVP. Brady zdobył wiele nagród indywidualnych i pobił kilkadziesiąt rekordów ligi. Ma korzenie irlandzkie (po ojcu) i polskie (po babci od strony matki). Jego żoną jest brazylijska supermodelka Gisele Bündchen.
#PolishAmericanStories Most San Francisco-Oakland Bay Bridge łączący San Francisco z Oakland jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych w USA. Jego autorem był Ralph Modjeski, który urodził się w Bochni jako Rudolf Modrzejewski. Był światowej sławy inżynierem, budowniczym linii kolejowych i mostów. Zbudował prawie 40 mostów na największych rzekach Ameryki Północnej. Jego uczniem był m.in. twórca słynnego mostu Golden Gate w San Francisco – Joseph B. Strauss.
#PolishAmericanStories Jednym z pierwszych słynnych Polaków w USA był polski szlachcic Albrycht Zaborowski, który w roku 1662 przybył do Nowego Amsterdamu, czyli dzisiejszego Nowego Jorku, na pokładzie holenderskiego statku „De Vos”. Albrycht Zaborowski urodził się w 1638 r. w Węgorzewie i by jednym z pionierów europejskiego osadnictwa na obszarze dzisiejszego stanu New Jersey. Znał języki Indian i zasłynął jako tłumacz i mediator w rokowaniach kolonistów z plemionami indiańskimi. Był również sędzią pokoju w hrabstwie Bergen.
