Polsko-amerykańska Umowa o zabezpieczeniu społecznym (Totalization Agreement)

Polsko-amerykańska Umowa o zabezpieczeniu społecznym (Totalization Agreement)

Umowa o Zabezpieczeniu Społecznym została zawarta 2 kwietnia 2008 r. pomiędzy Social Security Administration i Zakładem Ubezpieczeń Społecznych oraz Kasą Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.  Umowa weszła w życie z dniem 1 marca 2009 r. Pełny tekst umowy w jęz. polskim i angielskim jest dostępny tutaj (PDF 1,1 MB). Umowa dotyczy kilku zagadnień związanych z ubezpieczeniami społecznymi na terenie obu krajów.

Umowa precyzuje, do którego systemu ubezpieczeniowego mają być odprowadzane składki ubezpieczeniowe w przypadku pracy na terenie Polski lub USA. Pozwala to uniknąć podwójnego oskładkowania zarobków, co często miało miejsce przed wejściem umowy w życie.

Np. osoby oddelegowane przez pracodawcę w USA do pracy w Polsce na 5 lat lub mniej mają możliwość opłacania składek ubezpieczeniowych wyłącznie do Social Security i mogą być zwolnione z obowiązku opłacania składek do ZUS, a osoby zatrudnione w Polsce lub oddelegowane do pracy w Polsce na 5 lub więcej lat będą zobowiązane do odprowadzania składek ubezpieczeniowych jedynie do polskiej instytucji ubezpieczeń społecznych i będą zwolnione z konieczności opłacania składek na Social Security. Odpowiednio, osoby zatrudnione w Stanach Zjednoczonych będą opłacać składki ubezpieczeniowe do Social Security, chyba że zostały oddelegowane do pracy w Stanach Zjednoczonych na 5 lat lub mniej przez pracodawcę w kraju, który podpisał umowę.

Biuro Świadczeń Federalnych Ambasady nie udziela informacji na temat podatków oraz składek na system ubezpieczeń społecznych. Informacji na ten temat należy szukać na stronach ZUSKRUS, amerykańskiego urzędu skarbowego (IRS) lub na stronach SSA poświęconych umowom międzynarodowym.

Umowa może pomóc tym, którzy pracowali zarówno w USA jak i w Polsce, jednak nie pracowali na tyle długo, aby nabyć uprawnienia emerytalno-rentowe w obu lub choćby w jednym z państw. W myśl umowy, brakujące okresy ubezpieczeniowe w jednym z państw mogą zostać uzupełnione poprzez doliczenie okresów ubezpieczeniowych w drugim państwie i stanowić podstawę do ubiegania się o częściowe świadczenia emerytalno-rentowe w jednym lub w obu państwach.

Jeśli np. ktoś ma na swoim koncie Social Security minimum 6 jednostek ubezpieczeniowych (co odpowiada w przybliżeniu 18 miesiącom pracy w USA), ale zbyt mało, by kwalifikować się do otrzymania świadczenia Social Security (np. do emerytury wymaganych jest 40 jednostek), może uzupełnić brakujące jednostki okresami ubezpieczeniowymi zarejestrowanymi w ZUS lub KRUS i w ten sposób nabyć prawo do częściowego świadczenia amerykańskiego. Świadczenie takie będzie proporcjonalne do okresu pracy i zarobków, od których opłacane były składki Social Security w USA. Także polskie instytucje ubezpieczeniowe mogą wykorzystać amerykańskie okresy ubezpieczeniowe, aby uzupełnić wymagany do polskich świadczeń staż pracy.

Choć okresy ubezpieczeniowe mogą być nawzajem wykorzystywane przez instytucje ubezpieczeniowe obu państw, nie następuje faktyczny transfer tych okresów, toteż istnieje możliwość otrzymywania świadczeń z obu państw.

Osoby mieszkające w Polsce mogą złożyć podanie o świadczenia w swoim oddziale ZUS lub KRUS, a także w Biurze Świadczeń Federalnych Ambasady lub Konsulatu USA (w tym wypadku należy zapoznać się z instrukcjami zawartymi na naszej stronie poświęconej Świadczeniom Federalnym.

Osoby mieszkające w USA mogą złożyć podanie w swoim biurze Social Security na terenie USA. Adres najbliższego biura można ustalić korzystając z wyszukiwarki.

Pełny tekst umowy w języku polskim dostępny jest na stronach:

Rządowego Centrum Legislacji (Dziennik Ustaw) (PDF 1,1 MB)

oraz, w języku angielskim, na stronie SSA.